Lüzumsuz Adam Hangi Döneme Aittir? Gelin, Hep Birlikte Çözelim!
Herkese merhaba! Bugün biraz eğlenceli bir yolculuğa çıkıyoruz. Hepimizin zaman zaman karşılaştığı, hatta belki de bazılarımızın kendisini o kişi gibi hissettiği bir karakter var: Lüzumsuz Adam! Ne yazık ki, Lüzumsuz Adam, edebiyat dünyasının en karmaşık, fakat bir o kadar da komik figürlerinden biri. Acaba o “lüzumsuz” unvanı, tam olarak hangi döneme ait? 19. yüzyılın sonlarından mı, yoksa 21. yüzyılın Instagram fenomenlerinden biri olarak mı kabul etmemiz gerek? Hadi gelin, bu konuya bir göz atalım ve bakalım “Lüzumsuz Adam” tam olarak kimdir ve hangi dönemde parlamıştır.
Lüzumsuz Adam ve 19. Yüzyılın Sosyal Hayatı
Edebiyat dünyasında “Lüzumsuz Adam” denilince, akla ilk gelen isimlerden biri Anton Çehov’un ünlü eseridir. Hani şu “Lüzumsuz Adam” olarak adlandırılan karakterler var ya, işte onlar! 19. yüzyılda, özellikle Rus edebiyatında bu tip karakterler çokça yer bulmuştur. Lüzumsuz Adam, genellikle hayatta bir amacı olmayan, sürekli şikayet eden, ama aynı zamanda harekete geçmeyen bir adamdır. Bu tip karakterler, toplumun ezilen, içsel boşluklarıyla yüzleşmeyen bireyleridir. Ve Çehov’un hikayelerinde, bu tür adamların, ne yazık ki hayatta bir anlam arayışında olmaktan çok, toplumun pasif üyeleri olarak var olmaları mizahi bir şekilde işlenir.
Bununla birlikte, Lüzumsuz Adam’ın en önemli özelliği, her ne kadar çevresi tarafından “lüzumsuz” olarak etiketlense de, aslında bir zamanların sosyal ve kültürel yapısına eleştirel bir bakış açısı sunuyor olmasıdır. Yani, 19. yüzyılda toplumun yapısı ne kadar katıysa, bu karakterlerin de toplumla çatışması o kadar belirgindir. Burada kadınlar için çok önemli bir nokta vardır: Kadınlar, bu adamları “yaşamı anlamayan, sorumluluk almayan” olarak görüp, onlarla empati kurmak yerine eleştirirlerdi. Ama erkekler için ise, belki de bu karakter, sistemin dışına çıkamayan ve bir türlü çözüm üretemeyen figürdür.
Kadınlar ve Lüzumsuz Adam: Empati mi, Yoksa ‘Hadi Biraz Adam Ol’ Dediğimiz Kişi mi?
Şimdi, bu tip bir karakterin kadınlar açısından nasıl algılandığını bir düşünelim. Kadınlar için “Lüzumsuz Adam” belki de en çok “aşk acısı çeken ve hayatını hep karıştıran” tiplerden biri olabilir. “Bunu bir düzene sokması gerekmez mi?” diyebilirsiniz. Tabii, kadınlar genellikle ilişkileri çözüm odaklı görürler. Her şeyin bir çözümü vardır, değil mi? İşte bu yüzden Lüzumsuz Adam, çoğunlukla bir ilişkiyi daha da karıştıran, sorumluluk almakta zorlanan, bazen de kendisini anlamadıkları için “acınası” bir halde bulan karakter olarak tasvir edilir.
Ama şu da bir gerçek: Kadınlar, duygusal zekâlarını kullanarak bu tip karakterlere empatik yaklaşabilirler. Onların “neden böyle olduklarını” anlamaya çalışırken, bu adamların kendi içsel boşluklarını daha çok önemseyebilirler. Bir kadın, “Ah, bu adam ne kadar da çaresiz” diye iç geçirirken, bir erkek büyük ihtimalle, “Bu adam ne zaman adam olacak?” diye düşünür.
Erkekler ve Lüzumsuz Adam: Stratejik Bakış ve Çözüm Odaklılık
Erkekler ise genellikle “Lüzumsuz Adam”ı çok daha stratejik bir açıdan değerlendirir. Bu karakter, onlara göre genellikle zayıf, pasif ve çözüm üretmekte zorlanan bir figürdür. Erkekler, doğaları gereği problemleri çözmeye odaklandıkları için, bu karakteri çoğunlukla “yetersiz” ve “toplumun bir parçası olmaktan kaçan” biri olarak görürler. Bir adamın “lüzumsuz” olması, bir nevi sistemin dışına çıkmış ve hiçbir sorumluluk almayı reddetmiş bir kişi olarak algılanır. Hatta bu tip karakterler, erkeklerin “adam gibi olmak” yönündeki baskılarının tam karşısında durur. Ve bu durumu, belki de bir tür sosyal eleştiri olarak görmek gerekir.
Lüzumsuz Adam Bugün de Var mı?
Gelelim bugüne! 2023 yılında hâlâ Lüzumsuz Adam var mı? Tabii ki! Belki de şimdi Lüzumsuz Adam’lar, bir zamanlar Rusya’da olduğu gibi, modern hayatın getirdiği belirsizlikler, bireysel sorumluluk eksiklikleri ve sürekli değişen toplumsal normlarla yüzleşen insanlardır. Kim bilir? Belki de şu an herkesin “Lüzumsuz Adam”ı, sosyal medya hesaplarıyla boğulmuş ve hayatını Instagram’daki filtrelerle düzenlemeye çalışan bir tiptir.
Bu noktada siz ne düşünüyorsunuz? Lüzumsuz Adam’lar hâlâ edebiyatımızda ve yaşamımızda var mı? Yoksa onların yerini, çözüm odaklı, güçlü karakterler mi aldı? Yorumlarınızı bekliyoruz!